گروهی از مهاجران افغان در سال‌های ۱۳۰۸ تا ۱۳۱۸ ه‌ق، از بربرستان یا هزاره‌جات به شرق ایران کوچ کردند و به «بربر» و «بربری» معروف شدند. در ۱۳۱۶ ه‌ش نام آنان را به «خاوری» (منسوب به خاور یا خراسان) تغییر دادند. آنان نان بربری را، که «پنجه‌کش» می‌گویند، به ایرانیان معرفی کردند که اوایل فقط خودشان و آن هم در خراسان و در تنور زمینی می‌پختند که طعم آن کمی تلخ می‌نمود. رواج بربری در تهران در اواخر قاجار نیز توسط همین‌ها بود. در خاطرات مونس‌الدوله می‌خوانیم: «پشت عمارت مسعودیه یک محله و یک تکیه بود که آنجا را سرتخت بربری‌ها می‌گفتند. یک سر این محله توی خیابان اکباتان امروز -خیابان باغ‌وحش آن روزها- و یک سرش توی خیابان چراغ برق بود. بیشتر اهل این محله بربری بودند و زن‌هاشان نان بربری می‌پختند و مردهاشان می‌فروختند».
منابع: وبگاه دایره‌المعارف بزرگ اسلامی؛ خاطرات مونس‌الدوله؛ تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم (جعفر شهری)؛ تاریخ نان در ایران (ویلم فلور).
ثبت دیدگاه