ایران ورجاوند

1 ماه قبل

واكاوی كتیبه نویافتۀ مسجد كرمانی (مجموعه آرامگاهی شیخ احمد جام)

فرامرز صابرمقدم: این پژوهش که برپایه تحقیقات میدانی و مطالعات کتابخانه‌­ای نگارنده استوار است‌، با بررسی مؤلفه­‌های معماری، عناصر تزئینی و كاربردی مسجد کرمانی در مجموعه آرامگاهی شیخ احمد جام، کتیبه­‌ای نویافته از محراب تاق‌نمای بیرونی بنای موصوف را که از زمان مرمت‌های دفتر فنی خراسان از محل خود در محراب جدا شده بود که […]

1 ماه قبل

گزارش فصل سوم کاوش باستان‌شناختی محوطه کَهنِک شهرستان سربیشه

محمد فرجامی، علی‌اصغر محمودی‌نسب: محوطه کهنک یکی محوطه‌­های اسلامی شهرستان سربیشه واقع در استان خراسان جنوبی است. شهرستان سربیشه به‌عنوان حلقه ارتباطی میان دو منطقه مهم جغرافیایی و ناحیه فرهنگی خراسان و سیستان به‌حساب می‌­آید و به‌دلیل ارتباطات فرهنگی در دوره‌­های مختلف تاریخی نیز اثرات خود را بر منطقه سربیشه گذاشته است، ولی به‌دلیل ضعف […]

1 ماه قبل

نقش کلیدی فلات ایران در مهاجرت انسان؛ حلقه گمشده تاریخ پیدا شد + مقاله

پژوهشی جدید با ترکیب شواهد ژنتیکی، بوم‌باستان‌شناسی و باستان‌شناسی، فلات ایران را به عنوان یک منطقه کلیدی جغرافیایی معرفی کرده است که در مراحل اولیه مهاجرت انسان خردمند (هومو ساپینس) از آفریقا نقش مرکزی را ایفا می‌کرده است. این کشف جدید، نور تازه‌ای بر سفر پیچیده جمعیت‌های انسانی می‌تاباند و درک ما از گسترش گونه‌ […]

1 ماه قبل

کاروانسرای نویافتۀ جمال‌آباد ارومیه و بازبینی مسیر جادۀ ابریشم در آذربایجان غربی

بهروز خان‌محمدی، علی صدرایی: کاروان و کاروانسرا همواره در طول تاریخ از اهمیت ویژه برخوردار بوده است چرا که به‌وسیله کاروانیان علاوه بر تجارت تبادلات فرهنگی نیز به انجام می‌رسید. با توجه به بعد مسافت‌ها و عدم وجود وسایط نقلیه سریع در دوره‌های گذشته نیاز به کاروانسراها امری بسیار ضروری بود. استان آذربایجان غربی نیز […]

1 ماه قبل

کشف مقبره‌ای با دیوارنگاره‌های رنگین در مصر

باستان‌شناسان با کاوش در مصر بقایای به جای مانده از نوعی مقبره باستانی معروف به «مصطبه» به همراه دیوارنگاره‌های چشمگیر کشف کردند.  باستان‌شناسان با کاوش در میانه هرم‌های باستانی «دهشور» بار دیگر به یک اکتشاف مهم دستیافتند و بقایای یک «مصطبه» به همراه دیوارنگاره‌های خیره‌کننده را کشف کردند. «انشنت اوریجینز»‌ نوشت،‌ کاوش گروهی از باستان‌شناسان […]

1 ماه قبل

کشف گورستان ۶هزارساله انسان و حیوان

باستان شناسان چندین گور ماقبل تاریخ را در مکانی کشف کرده‌اند که شرکت چندملیتی فناوری آمریکایی اینتل در حال برنامه ریزی برای ساخت دو کارخانه است. اداره دولتی مدیریت میراث و باستان شناسی ساکسونی-آنهالت (LDA) در یک بیانیه مطبوعاتی اعلام کرد این محوطه که در منطقه صنعتی اولنبرگ در نزدیکی شهر مرکزی ماگدبورگ آلمان واقع […]

1 ماه قبل

گمانه‌زنیِ اضطراریِ پناهگاه صخره‌ای پیر قوچ اَرسنجان

گمانه‌زنی اضطراری پناهگاه صخره‌ای پیر قوچ، اَرسنجان به منظور شناخت بهتر توالی لایه‌های فرهنگی و چگونگی زیست جوامع انسانی ساکن در منطقۀ فارس در دورۀ اواخر فراپارینه‌سنگی و اوایل نوسنگی انجام شد. حسن افشاری سرپرست کاوش لایه‌نگاری پناهگاه صخره‌ای پیر قوچ (قصر-جمال) با اعلام این خبر گفت: پناهگاه صخره‌ای پیر‌قوچ در شهرستان ارسنجان در استان […]

1 ماه قبل

کتیبه ۳۳۰۰ساله یک امپراتوری مرموز

محققان معتقدند یک کتیبه ۳۳۰۰ساله متعلق به یک امپراتوری مرموز «هیتی‌ها» روایت هجوم فاجعه‌بار به چهار شهر را روایت می‌کند.  یک کتیبه سفالین ۳۳۰۰ ساله که منشاء‌ آن به مرکز ترکیه کنونی می‌رسد، تهاجم فاجعه‌بار به امپراتوری هیتی‌ها را که یک دولت مرموز عصر برنزی بودند، توصیف می‌کند. بر اساس ترجمه متن خط میخی این […]

1 ماه قبل

بازخوانی جغرافیای تاریخی و رویکرد مذهبی علویان زیدی تبرستان با استناد به منابع سکه‌شناسی

مجید حاجی‌تبار: مسکوکات علویان تبرستان وسیله‌ای مؤثر و کارآمد برای شناخت قلمرو جغرافیایی و اوضاع سیاسی و رویکرد مذهبی آنان است. حسن بن زید اولین سکه را در سال ۲۵۰ ه.ق برای نشان‌دادن استقلال خود ضرب کرد و از آن پس جانشینان او نیز به نام خود سکه ضرب کردند. ضرب سکه علویان تبرستان رسماً […]

1 ماه قبل

یادداشت‌هایی دربارۀ شرق ایران در دورۀ پس از هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان: ارزیابی جدید و اولیه دربارۀ کاوش‌های ایزمئو در قلعۀ تپه و قلعۀ سام در سیستان

جولیو مارسکا ترجمۀ آزاده آزادی‌نژاد: در دهۀ ۶۰ و ۷۰ سدۀ گذشته در پژوهش‌های باستان‌شناختیِ یک گروه ایتالیایی وابسته به ایزمئو که اومبرتو شراتو هدایت آن را به عهده داشت، حفاری‌هایی در ارگ‌های مستحکمِ قلعۀ تپه و قلعۀ سام انجام شدند تا اطلاعاتی که از این راه به‌دست می‌آمدند، با آن دسته از اطلاعاتی که […]