کتاب «مساله ظروف تزیینی زرین و سیمین فرهنگ کاسپی » آخرین اثر مرحوم صادق ملک شهمیرزادی توسط مرکز معرفی فرهنگی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با همکاری موزه ملی ایران چاپ و منتشر شد .

به گزارش ایران ورجاوند به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ، کتاب حاضر که  ترجمه پایان نامه دوره فوق لیسانس مرحوم صادق ملک شهمیرزادی در موسسه شرق شناسی دانشگاه شیکاگو  است در قالب دو فصل  به همراه عکس های رنگی به تشریح مطالبی در خصوص ظروف تزیینی زرین و سیمین فرهنگ کاسپی می پردازد.
نگارنده در پیشگفتار این کتاب آورده است ؛این کتاب ترجمه ای است از پایان نامه دوره فوق لیسانم که در موسسه شرق شناسی دانشگاه شیکاگو در سال ۱۳۴۸خورشیدی (۱۹۶۹) اخذ کردم.بنابراین دقیقا ۵۰سال از نگارش آن گذشته و اطلاعات آن را باید با توجه به موازین و معیارهای علمی باستان شناسی ۵۰سال پیش مورد ارزیابی قرار داد .این پایان نامه را بر اساس ضوابط موسسه شرق شناسی دانشگاه شیکاگو و با راهنمایی استادم زنده یاد دکتر هلن ج. کنتور که استاد تارخ هنر و باستان شناسی ایران و بین النهرین و مصر باستان بود نوشتم .
این عنوان را برای ارتباط شمال غرب ایران با سایر قسمت های آن منطقه نوشتم ،انگیزه من برای نوشتن پایان نامه ای با چنین عنوان بیانات استاد جان برینکمن استاد تاریخ بین النهرین و ایران بود که در یکی از کنفرانس های کلاسی گفته بود در حدود ۶۰۰پیش از میلاد شاهک نشین های خراجگذار دولت آشور مانند مادها ، میتانی ها ، مانایی ها ، اورارتوها و سکاها و چند قدرت دیگر منطقه ائتلافی تشکیل دادند و در ۶۱۲پیش از میلاد دولت آشور را منقرض کردند .
جبرئیل نوکنده در مقدمه ای با نام «پژوهشی از جنس تاریخ هنر » در آغاز این کتاب آورده است : کتاب حاضر بیش از ۵دهه پیش به قلم استاد صادق ملک شهمیرزادی و به منظور تدوین پایان نامه کارشناسی ارشد ایشان به نگارش در آمده است .
بخشی از این آثار حاصل کاوش علمی نبودند و در همان سال ها به عنوان نو یافته های باستان شناسی ایران در کاتالوگ نمایشگاه های مختلف منتشر شدند و توجه ایشان را به خود جلب کرد.
انتشار این کتاب از دو نظر حائز اهمیت است :نخست اینکه بخشی از تاریخچه مطالعات باستان شناسی ایران را نشان می دهد و اهمیت اصالت سنجی و مطالعات کنونی را برای ما بیشتر روشن می کند .
از آنجایی که در باره زمانی نگارش این پژوهش امکانات آزمایشگاهی کنونی برای اصالت سنجی و تعیین هویت آثار وجود نداشت ، مطالعات بعدی بر پایه دانش امروز در مورد اصالت برخی از آثار معرفی شده در این پایان نامه تردید ایجاد کرد .
دوم ، این پژوهش در مکتب تاریخی –فرهنگی و از دل نسلی به عرصه ظهور رسیده است که تاریخ هنر و باستان شناسی را بصورت موازی و همزمان می شناختند و اشراف داشتند . دانستن تاریخ هنر و ویژگی های سبکی و هنری دوره های مختلف اندوخته مهم و اصلی این نسل بود که متأسفانه کمرنگ شده است و آنچنان که باید به آن پرداخته نمی شود و باستان شناسان ایرانی بیشتر غافل مانده اند و گویی این رسالت خویش را به رشته هایی مانند پژوهش هنر واگذار کرده اند که متأسفانه آنان نیز آنچنان که باید از عهده انجام این رسالت بر نیامده اند .
انتشار این کتاب تلنگری به ذهن باستان شناسان جوان برای بازگشت به این حوزه فراموش شده است و اینکه بتوانند از دل هزاران اثری که امروز از رهگذر فعالیت های غیر مجاز به موزه ها و مجموعه ها راه یافته اند ، ناگفته های علمی را بیرون بکشند و بر تاریکی ها و ابهاهات هزاران ساله این سرزمین نوری از دانش و معرفت بتابانند.