محوطه کله کوب یکی از معدود محوطه‌های پیش‌از تاریخی استان خراسان جنوبی است که دارای توالی لایه‌نگاری است و امکان کاوش باستان‌شناسی در آن به‌صورت بلندمدت وجود دارد.
به گزارش ایران ورجاوند به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، امروز «دوشنبه »در پنجمین نشست علی هجدهمین گردهمایی باستان شناسی ایران باستان شناسان به ارائه بخشی از پژوهش های صورت گرفته در «دومین فصل کاوش محوطه پیش‌ازتاریخی کله کوب آیسک، استان خراسان جنوبی»،« ترانشه ۱۲، گورستان نویافته عصر آهن ۲ و ۳ قره تپه سگزآباد (فصل چهارم)»و «کاوش تل سنگی در حوضه رودخانه پلوار، استان فارس»پرداختند.
محمدحسین عزیزی خرانقی در ابتدای این نشست به تشریح فعالیت های صورت گرفته در دومین فصل کاوش محوطه پیش‌ازتاریخی کله کوب آیسک، استان خراسان جنوبی پرداخت و این محوطه را، یکی از محدود محوطه‌های پیش‌ازتاریخی استان خراسان جنوبی و در کل شرق ایران دانست که دارای نهشته‌های فرهنگی کافی به‌منظور ارائه گاهنگاری و شناخت توالی فرهنگی؛ فرهنگ‌های پیش‌ازتاریخ این منطقه است.
این باستان شناس با بیان اینکه کاوش‌های صورت گرفته در این محوطه منجر به شناسایی فرهنگ‌های پیش‌ازتاریخی ناشناخته‌ای در منطقه شد تصریح کرد: شاخص‌ترین دستاورد کاوش در این محوطه شناسایی فرهنگ‌های هزاره چهارم پیش از میلاد با خاستگاه جنوب غربی و بین‌النهرینی است که شواهد آن بسیار دور از مرکز در این محوطه به دست می‌آیند.
او با بیان اینکه دومین فصل کاوش‌های باستان‌شناسی محوطه کله کوب آیسک با هدف کلی شناسایی ساختارهای معماری این محوطه در هزاره‌های پنجم و چهارم پیش از میلاد انجام شد اظهار کرد: در این فصل کاوش بر اساس بررسی‌های ژئوفیزیک انجام شده، محل‌های جدیدی برای کاوش انتخاب شد و انجام کاوش در ترانشه‌های با ابعاد بیشتر منجر به شناسایی بخشی از معماری پیش‌ازتاریخ محوطه انجامید.
عزیزی خرانقی در پایان محوطه کله کوب را یکی از معدود محوطه‌های پیش‌ازتاریخی استان خراسان جنوبی خواند که دارای توالی لایه‌نگاری است و امکان کاوش باستان‌شناسی در آن به‌صورت بلندمدت وجود دارد.
گورستان نویافته عصر آهن ۲ و ۳ قره تپه سگزآباد
در ادامه مصطفی ده پهلوان با بیان بخشی از اقدامات صورت گرفته در قالب پروژه باستان شناسی در تپه سگزآبادگفت:فصل چهارم کاوش در گورستان قره‌تپه سگزآباد با دو هدف اصلی آموزش روزآمد دانشجویان دوره کارشناسی باستان‌شناسی ورودی ۱۳۹۵، تعیین گاه نگاری و تعاملات فرهنگی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای قره‌تپه سگزآباد بر اساس مواد فرهنگی گورستان نویافته، بررسی و شناسایی شیوه‌های تدفین و نحوه ارتباط میان تدفین‌ها و همچنین انجام پژوهش‌های انسان‌شناسی (ژنتیک، پالئوپاتولوژی و …) و باستان‌جانورشناسی بر روی یافته‌های این محوطه انجام گرفت.
این باستان شناس اظهار کرد: بررسی بر روی یافته‌ها و گورنهاده‌ها به‌ویژه وجود ظروف سفالی، اشیاء با کاربری خاص (شاخ تزیینی و زیورآلات) و مهرهای استوانه‌ای سبک آشور نو نیز تعامل فرهنگی نزدیکی را با محوطه‌های شمال مرکزی فلات ایران، شمال غرب و غرب ایران و شمال میانرودان نشان می‌دهد.
او در پایان خاطرنشان کرد:بی‌تردید کاوش‌های آتی افق‌های جدیدی از ویژگی‌های فرهنگی این گورستان نویافته را بر روی ما خواهد گشود.
کاوش تل سنگی در حوضه رودخانه پلوار، استان فارس
مرتضی خانی‌پور دیگر سخنران این نشست با توصیف موقعیت و محوطه تل سنگی در حوضه رودخانه پلوار، استان فارس گفت:تل سنگی در یک کیلومتری جنوب شهر مرغاب شهرستان صفاشهر و بر تراس رودخانه پلوار قرار دارد.
او افزود:با گمانه‌زنی و کاوش‌های صورت گرفته در تل سنگی دو دوره نوسنگی بی‌سفال و با سفال شناسایی شدکه سفال‌های به دست آمده نشان می‌دهد نمونه‌های فوق قدیمی‌ترین سفال‌های فارس بوده که تاریخ آن‌ها حدود ۷۰۰۰ پ.م است.
این باستان شناس تصریح کرد: همچنین عدم وجود گسست در بین لایه‌های دوره نوسنگی بی‌سفال به با سفال نشان می‌دهد که احتمالاً نهشته‌های بدون سفال آن مربوط به اواخر این دوره یعنی اواخر هزاره هشتم پ.م است.
خانی پورگفت: انجام آزمایش‌های سالیابی می‌تواند تاریخ دقیق نهشته‌های فوق را مشخص کند، زمان‌بر بودن مراحل اداری جهت ارسال نمونه‌ها به آزمایشگاه‌های خارج از کشور باعث شد که انجام تاریخ‌گذاری مطلق به تعویق افتد و نتوان از نتایج آن در این نوشتار بهره جست.
این باستان شناس افزود: متأسفانه خاک‌برداری‌های صورت گرفته باعث شده بخش‌های زیادی از نهشته‌های فرهنگی دوره نوسنگی باسفال محوطه تخریب شود اما در کف استخر تا عمق بیش از دو متر نهشته‌های نوسنگی بی‌سفال قرار دارد.
وی درپایان خاطرنشان کرد:وجود معماری‌های سنگی و خشتی، کف‌های رنگ‌آمیزی شده، سازه‌های حرارتی مربوط به پخت‌وپز همگی نشان از استقراری دائم در محوطه را دارند و می‌توان تل سنگی را یکی از محوطه‌های شاخص مربوط به اواخر نوسنگی بی‌سفال و شروع با سفال در ایران دانست.
ثبت دیدگاه