گروه دانشنامۀ تحقیقات ادبی، پس از به پایان رساندن تألیف دانشنامۀ زبان و ادب فارسی، به سرپرستی و مدیریت زنده‌یاد استاد اسماعیل سعادت، عضو پیوستۀ فقید فرهنگستان، در دو نسخۀ ۷ و ۱۲جلدی، در حال سامان دادن به مجموعه‌های تخصصی مندرج در دانشنامه است. از جملۀ این موضوعات است: انواع ادبیات و سبک‌های ادبی، ادبیات معاصر، ایران‌شناسان، ادبیات ایران پیش از اسلام، مداخل مربوط به حوزۀ بلاغت و فنون و آرایه‌های ادبی، دستور زبان فارسی، کتاب‌های تاریخی و تذکره‌های فارسی، زبان‌ها و گویش‌های ایرانی، اعلام قرآنی و دینی، نویسندگان و شاعران پارسی‌گوی، اهم کتاب‌های نظم و نثر فارسی، جای‌های تاریخی و افسانه‌ای، فرهنگ‌ها.
مجموعۀ حاضر گزیدۀ دیگری از مقالات دانشنامۀ زبان و ادب فارسی است در صدویازده مقاله، شامل مهم‌ترین اطلاعات مربوط به ایران‌شناسانی که سال‌ها در زمینه‌های متنوع فرهنگ، تمدن، تاریخ و زبان و ادبیات ایران‌زمین مطالعه، تحقیق، تحصیل و تدریس کرده‌اند. حاصل این پژوهش‌ها آثار مهمی است که در بسیاری از موارد، به‌عنوان منابع معتبر و دست اول، در دانشگاه‌های ایران معرفی و تدریس می‌شوند.
در مقالۀ «ایران‌شناسی»، با توجه به مفاهیم ارائه شده در باب ایران‌شناسی خارجی و داخلی، به تعریفی از ایران‌شناسی پرداخته شده است و آن را از تعاریف غیرعلمی، که بر جلوه‌های سیاحتی و زیارتی یا جاذبه‌های گردشگری ایران تأکید می‌کند، متمایز کرده و آن را چنین تعریف کرده است: ایران‌شناسی عبارت است از مطالعه و تحقیق در کلیۀ جنبه‌ها و مظاهر تمدنی ایرانی و شناساندن این تمدن به جهان. مجموعۀ دستاوردهای ایران‌شناسی نشان می‌دهد که این علم شامل بررسی تمدن ایران باستان و، به‌موازات آن، در تمدن عصر اسلامی و تأثیر تمدن ایران باستان در ادبیات فارسی دورۀ اسلامی است. پیوند این دو دورۀ تاریخی سبب شد که ایران‌شناسان در تحقیقاتشان به تمام جوانب تمدن ایران بپردازند.
مجموعۀ ایران‌شناسی و ایران‌شناسان، برگزیده‌ای از مقالات دانشنامۀ زبان و ادب فارسی است که به کوشش سمیه پهلوان، پژوهشگر گروه دانشنامۀ تحقیقات ادبی، گردآوری شده و فرهنگستان زبان و ادب فارسی، با همکاری انتشارات سخن، آن را در ۹۶۸ صفحه و با شمارگان ۷۰۰ نسخه، به بهای ۱۶۵هزار تومان منتشر کرده است.
ثبت دیدگاه