آریانه بروک
استاد باستان‌شناسی در دانشگاه مونترال
* ترجمه: آناهیتا رشیدی
در طول تاریخ، انسان‌ها با فرهنگ‌های متفاوت در مراحل مختلف تکاملشان موفق شده‌اند روش‌هایی را بیابند تا با گرم شدن تدریجی محیط زندگی خود سازگار شوند. اما آیا اکنون که این تغییرات آب و هوایی سریع‌تر رخ می‌دهد، گذشته می‌تواند راهنمای آینده باشد؟
پاسخ گروهی از مردم‌شناسان، جغرافی‌دانان و زمین‌شناسان در کانادا، فرانسه و آمریکا که در مقاله‌ای که امروز توسط آکادمی ملی علوم منتشر شدو درباره رشته جدیدی به نام «باستان‌شناسی تغییر اقلیم» صحبت می‌کند، مثبت است.
باستان‌شناسی تغییر اقلیم یک علم میان‌رشته‌ای است که با استفاده از داده‌های حاصل از حفاری‌های باستان‌شناسی و سوابق اقلیمی به بررسی چگونگی سازش انسان‌ها با محیط زندگی خود در مواجه با تغییرات اقلیمی مانند گرم شدن هوا پس از آخرین عصر یخبندان در بیش از ۱۰هزار سال پیش می‌پردازد.
آنچه دانشمندان امیدوارند شناسایی کنند، نقاط اوج تغییرات اقلیم در طول تاریخ است که انسان‌ها را وادار به سازماندهی مجدد جوامع خود برای زنده ماندن کرده بود. این موضوع نشان می‌دهد، میزان تنوع فرهنگی که منشا مقاومت انسانی در گذشته بوده است، امروزه هم به همان میزان برای روبه‌رو شدن با تغییرات اقلیمی اهمیت دارد.
باستان‌شناسی تغییر اقلیم ترکیبی از مطالعه شرایط محیطی و اطلاعات باستان‌شناسی است. این روش به ما اجازه می‌دهد تا چالش‌هایی را که انسان‌ها در گذشته با آن روبه‌رو شده‌اند و همین‌طور ترفندهای آنان برای حل این چالش‌ها را شناسایی کنیم؛ هرچند همه آن‌ها موفقیت‌آمیز نبوده‌اند.
برای مثال، نحوه مقابله انسان‌ها با گرمایش سریعی که در ۱۴.۷۰۰ تا ۱۲.۷۰۰ سال پیش رخ داد، می‌تواند به اقلیم‌شناسان کمک کند تا نتایج احتمالی تغییرات اقلیمی در آینده را پیش‌بینی کنند.
به گفته محققان، در طول تاریخ انسان‌ها در سراسر جهان روش‌های مختلفی را برای سازگاری با گرم شدن آب و هوای خود پیدا کرده بودند. در حال حاضر فهم این موضوع به آمادگی ما در آینده کمک می‌کند.
مثلا، روش‌های سنتی کشاورزی که امروزه بسیاری از آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، گزینه‌های موثری هستند که می‌توانند برای طراحی مجدد کشاورزی صنعتی مورد استفاده قرار گرفته و باعث پایداری آن در آینده شوند.
و همین‌طور فرهنگ‌های بومی نقش موثری در آموزش نحوه واکنش ما نسبت به تغییرات اقلیم ایفا می‌کنند. به عنوان مثال، در کانادا مردم بومی دانش دقیقی از محیط زیست دارند که برای برنامه‌ریزی یک روند پایدار ضروری است.
کشاورزان بومی در سراسر جهان انواع مختلفی از محصولات را کشت می‌کنند اما همه آن‌ها به تغییرات اقلیمی واکنش مشابه نمی‌دهند. آن‌ها با ایجاد تنوع در کاشتن محصولات‌شان زنجیره غذایی جهان را حفظ می‌کنند و اگر محصولی با موفقیت به مرحله برداشت نرسد، زنجیره غذا به دلیل وجود تنوع پایدار خواهد ماند.
به عنوان مثال، در بخش شمال شرقی آمریکای شمالی، کشاورزی با روشی به نام «سه خواهر» در جریان است. در این روش همواره بر کشت سه محصول ذرت، کدو و لوبیا تاکید شده است.
با استفاده از مدل‌های باستان‌شناسی که برای این نحو کشت وجود دارد، می‌توان به روش‌هایی پایدارتر دست یافت تا سلامت مواد غذایی در سال‌های آینده تامین شود.
ثبت دیدگاه