عبدالقیوم قیومزاد: «مجسمه آدم‌الشعرا ابوعبدالله رودکی در سمرقند مبارک باد»، «رودکی سمرقندی در سمرقند قامت افراخت»، «هیکل ملک‌الشعرا رودکی در سمرقند»، «بازگشت رودکی به سمرقند»؛ اینها عناوین اخبار و گزارش‌های فراوانی است بویژه در شبکه‌های اجتماعی از مراسم پرده‌برداری از تندیس ابوعبدالله رودکی، پایه‌گذار ادبیات کلاسیک فارسی در شهر سمرقند ازبکستان، که اخیرا برگزار شد.
هفته گذشته، در شهر سمرقند با برگزاری مراسمی مملو از شادی و نشاط با حضور مقامات رسمی و فرهنگیان و هواداران سخن، از تندیس ابوعبدالله رودکی پدر شعر پارسی پرده‌برداری شد.
ارکن‌جان توردی متوف، استاندار سمرقند ازبکستان، ضمن سخنرانی در مراسمی به این مناسبت بر این نکته تاکید کرد که در آثار تاریخی و تذکره‌ها از رودکی به عنوان شاعر سمرقندی یاد می‌شود، که «این مایه افتخار ما و شما سمرقندیان عزیز است».
استاندار سمرقند به عنوان دست‌آویز(هدیه) در این مراسم کتاب رباعیات رودکی را به حاضرین در مراسم داد که ترجمه رباعیات رودکی به زبان ازبکی را هم دربرمی‌گیرد.
ساخت و برپایی تندیس رودکی در شهر سمرقند که در طول تاریخ یکی از مراکز ادب فارسی بوده است، در پی گرمی روابط دو کشور همسایه ازبکستان و تاجیکستان پس از به قدرت رسیدن شوکت میرضیایف، رئیس‌جمهوری ازبکستان، امکان‌پذیر شد.
مردم این دو کشور آثار رودکی را میراث فرهنگی خود می‌دانند.
در مراسم رونمایی از تندیس ابوعبدالله رودکی، بنیانگذار ادبیات کلاسیک پارسی، سخنرانی‌ها با دو زبان تاجیکی (فارسی) و ازبکی صورت گرفت، چیزی که پیشتر غیرممکن بود. حالا نه تنها در این مراسم بلکه حتی در ادارات دولتی، مدارس، دانشگاه‌ها و محافل فرهنگی در سمرقند، صحبت کردن با زبان تاجیکی دیگر چیزی غیرمعمول و مشکل‌آفرین تلقی نمی‌شود.
رسانه‌های تاجیکی در این شهر باستانی فعال شده‌اند و در رادیو و تلویزیون‌های رسمی نیز اعلام ساعات پخش برنامه‌ها با زبان تاجیکی زیاد شده است. به ویژه با توجه به این نکته که در زمان رهبری اسلام کریموف استفاده از زبان تاجیکی در ازبکستان حتی کم‌رنگ‌تر و ناچیزتر از دوران شوروی شده بود و جایگاه خود را بیش از پیش از دست می‌داد و تلاش می‌شد که اثر و آثار زبان تاجیکی هر چه کمتر به چشم بخورد.
هم اکنون در چند دانشگاه ازبکستان، برای مثال در دانشگاه‌های بخارا و فرغانه و تاشکند، دانشکده‌‌های زبان و ادبیات تاجیکی (فارسی) تاسیس شده‌اند.
در مدارس و دبستان‌ها نیز تدریس با دو زبان ازبکی و تاجیکی اجازه و راه اندازی شده‌اند و شمار دبستان‌های منحصرا تاجیکی هم آهسته آهسته در حال افزایش است.
ضمنا در ناحیه ارگت ولایت سمرقند و در شهر سمرقند نیز با سرمایه دولت تاجیکستان دو مدرسه متوسطه تاجیکی بنیاد شده است.
اخیرا فیلمسازان دو کشور برای ساخت فیلمی درباره عبدالرحمان جامی و علی‌شیر نوایی (فانی) توافق کرده‌اند. علی‌شیر نوایی (فانی) بنیانگذار ادبیات کلاسیک ازبک دانسته می‌شود. چندی پیش هم هشت نفر از شعرا و نویسندگان پارسی‌گوی ازبکستان به عضویت اتحادیه نویسندگان تاجیکستان پذیزفته شدند.
صاحب‌نظران می‌گویند برپا داشتن تندیس ۴/۵ متری ابوعبدالله رودکی پدر شعر پارسی در سمرقند انگیزه دیگری در جهت رونق روابط فرهنگی و ادبی بین دو کشور ایجاد خواهد کرد.
ابوعبدالله رودکی در سال ۲۳۷ هجری قمری (۸۵۸ میلادی) در روستای بنج‌رودک (امروزی پنج‌رود) در ناحیه پنجکت در شمال تاجیکستان در ۶۰ کیلومتری سمرقند به دنیا آمد و در سال ۳۲۹ هجری قمری (۹۴۱ میلادی) چشم از جهان بست.
مقبره او در این روستا بنا شده است و سالانه هزار‌ها نفر از دوستداران کلام و ادب پارسی به زیارت آن می‌روند.
ثبت دیدگاه